Του Παντελή Κωνσταντινάκου*
Προσεγγίζοντας διαχρονικά την κοινωνικο-οικονομική διάσταση του
Αθλητισμού, μπορούμε να διαπιστώσουμε την εξέλιξη, τις εγγενείς και
δομικές αδυναμίες του, τη σχέση του με την κρίση και την προοπτική του.
Ως πρώτη διαπίστωση καταγράφεται η αλματώδης ανάπτυξη που είχαν
μεταπολιτευτικά όλες οι κατηγορίες των αθλητικών δραστηριοτήτων και η
κοινωνικο-οικονομική σχέση τους, τόσο στον μαζικό, σχολικό όσο και στον
σωματειακό αθλητισμό. Αυτό οφείλετε κυρίως στην πολιτική αλλαγή του 1981
με την προσπάθεια αναδιάρθρωσης του ελληνικού αθλητισμού, χωρίς όμως
επιστημονική στρατηγική, με συνέπεια την αλόγιστη αύξησή του χωρίς άμεση
σχέση με την κοινωνική πραγματικότητα.
Την ίδια περίοδο, στο πλαίσιο μιας ιδεολογικής πλατφόρμας από το
υπουργείο Νέας Γενιάς, ξεκίνησαν τα προγράμματα του μαζικού αθλητισμού
που αφορούσαν τη δωρεάν άθληση όλων των κοινωνικών ομάδων. Η δεύτερη
διαπίστωση αφορά τον πολιτικό έλεγχο και την κομματική εκμετάλλευση κάθε
μορφής αθλητικής δραστηριότητας, στο επίπεδο της διοίκησης/παραγόντων
αλλά και των αθλουμένων, μέσω των χρηματοδοτήσεων/χορηγιών από τον ΟΠΑΠ.
Παράλληλα δημιουργούνται αλόγιστες αθλητικές υποδομές στο πλαίσιο της
αύξησης του μαζικού, σχολικού και σωματειακού αθλητισμού, αλλά και λόγω
της απόφασης για διεκδίκηση των Ολυμπιακών Αγώνων του 1996, και της
ειλημμένης υποχρέωσης της διοργάνωσης των αντίστοιχων του 2004.
Η τρίτη διαπίστωση αναφέρεται στην πολιτική συγκάλυψη κρουσμάτων
διαφθοράς, ντόπινγκ και άλλων αρνητικών φαινομένων που σημάδεψαν τον
ελληνικό αθλητισμό σε όλα τα επίπεδα, αγωνιστικά, παραγοντικά, συλλόγων
και θεσμικών οργάνων. Τελευταία διαπίστωση είναι η διαχρονική έλλειψη
οργανωτικής και διαχειριστικής συνέχειας της πολιτικής για τον
Αθλητισμό. Τα παραπάνω δημιούργησαν μια στρεβλή και σαθρή ανάπτυξη στον
ελληνικό αθλητισμό, η οποία με την ανοχή των ΜΜΕ και λόγω της συνεχούς
κρατικής χρηματοδότησης προς όλες τις κατευθύνσεις παρέτεινε την
«κατάρρευσή» του.
Βασικοί λόγοι της παραπαίουσας κατάστασης του μαζικού και σωματειακού
αθλητισμού ήταν: η αλόγιστη χρηματοδότηση με έλλειψη ελέγχου και
αξιολόγησης, ο αθέμιτος ανταγωνισμός, η αδιαφορία στην
αδιαφάνεια-διαφθορά στο επίπεδο των ομοσπονδιών, ενώσεων-σωματείων καθώς
και στην τοπική αυτοδιοίκηση. Η προσπάθεια συγκάλυψης των πραγματικών
αιτιών και η σύνδεση του φαινομένου με την κρίση δεν αλλάζει το
αποτέλεσμα της πολιτικής αδυναμίας για τη διαχείριση του κρατικοδίαιτου
αθλητισμού, ως αποτέλεσμα της παραγοντοποίησης–κοματικοποίησης. Η κρίση
ως ένα πολυπαραγοντικό κοινωνικο-οικονομικό φαινόμενο επηρεάζει αρνητικά
τις καθημερινές δραστηριότητες των ανθρώπων, όπως εργασία, ψυχαγωγία,
αθλητισμό κ.ά., κυρίως των μεσαίων και κατώτερων στρωμάτων.
Η επερχόμενη «κατάρρευση» του αθλητικού οικοδομήματος, όπως αυτό
δομήθηκε, ήδη έχει σοβαρές συνέπειες στην άσκηση και άθληση των πολιτών
που αποκόβονται από το κοινωνικό αγαθό της φυσικής δραστηριότητας. Ο
ελληνικός αθλητισμός πρέπει να επανασχεδιαστεί στη βάση της αναγκαίας
εθελοντικής συμμετοχής, μέσω της σωστής ενημέρωσης και της διαμόρφωσης
εθνικής αθλητικής πολιτικής. Το σχολείο πρέπει να γίνει ο χώρος
αθλητικής διαπαιδαγώγησης της νέας γενιάς, όπου η συμμετοχή στις φυσικές
δραστηριότητες να είναι καθημερινή βιωματική τους ανάγκη.
Η πολιτεία και η τοπική αυτοδιοίκηση να κάνουν πράξη το δικαίωμα του
πολίτη στον αθλητισμό, παρέχοντας υποδομές, προσωπικό και χρηματοδότηση,
με δυνατότητα συμμετοχής όλων, ανεξάρτητα από την ηλικία, τη μόρφωση,
το φύλο, το επάγγελμα, τη σωματική δυνατότητα και την καταγωγή. Είναι
άμεση προτεραιότητα να εκτιμηθεί το κοινωνικό πρόβλημα της ανεργίας,
κυρίως των νέων, αλλά και της νέας εργασιακής πραγματικότητας που
διαμορφώνεται, έτσι ώστε να προωθηθεί ένας στρατηγικός σχεδιασμός
υποστήριξής τους για συμμετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες.
Ζητούμενο είναι, λοιπόν, ο επανασχεδιασμός του ελληνικού μαζικού και
σωματειακού αθλητισμού στη βάση των σημερινών κοινωνικο/οικονομικών
συνθηκών.
*Αναπληρωτής καθηγητής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου
eeaasaf.blogspot.gr
efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου